Regionale Geologie I

Vakinfo
Lessen en examens
Docent	Robert Speijer
Lesvorm	Hoorcollege
Examenvorm	Schriftelijk ; (met mondelinge toelichting)
Achtergrond
Studiepunten	3 (voor geografen); 5 (voor geologen)
Wanneer?	3e bach, 1e sem
ECTS	Link (geografen) ; Link (geologen)

2025

Januari

20 januari

Voormiddag

Een paar begrippen: rhenohercynisch bekken, rotliegendes, variscisch front, en zo die coticula of zoiets.
Waaruit bestaat het Kempisch plateau en hoe is het gevormd? Hoe komt het dat het Kempisch Plateau 60m hoger ligt dan de gebieden in het oosten en het westen?
Zo die ene doorsnede van het kempens bekken dat zo een goofy 180 graden draai maakt. Heel de cenozoische stratigrafie, en leg alles belangrijk van sedimentatie en tektoniek uit. Ge kreeg wel zo een geologische tijdsschaal met alle periodes en hele strathigrafie met namen van groepen en zo van cenozoicum.
Leg de 3 caledonische megasequenties uit + waar en wanneer. Ge kreeg dan ook zo 3 figuren waar zo waar brabant massief werd vervormd door tektoniek en zo en dat moest ge ook uitleggen. Dat allemaal kaderen in de grotere tektoniek van avalonia

Figgur gegeven bij examenvraag over dikte van sedimentpaketten in Roerdalvallei en Kempens Bekken

Namiddag

4 begrippen uitleggen: silensiaan, Burnot conglomeraat, megasequenties, Tornquist Sutuur
Figuur gegeven (p63 hb): bespreek het onder- en midden frasniaan voor het zuidelijke (links) deel tot aan het noordelijke deel (rechts).
Figuur gegeven met de dikte van sedimentpakketten voor het Kempens Bekken vergeleken met de Roerdalslenk vanaf Cambrium tot Quartair. Op de tijdslijn was met een zwart balkje een fase aangeduid die invloed had op deze regio's (Vroeg en Laat Kimmerische fase was gegeven). Naam fasen geven en verklaren waarom er verschillen zijn in sedimentafzettingen. Deze vraag werd mondeling (kort) overlopen.
Wat was de Eridanos rivier? Wanneer, hoe had deze invloed en waarom wordt er sediment in het Noordzeebekken gevonden? Hoe weet men dat het sediment afkomstig is van deze rivier? b) Wanneer en hoe kwam er een einde aan deze rivier?

2024

Januari

22 januari

Voormiddag

De geologische kaart van België toont de Midi-Eifeloverschuiving. Bespreek de relevantie van deze overschuiving voor de opbouw va nde ondergrond van België, de verbeiding ervan, de vormingsprocessen, timing en wat je verder van belang acht.
Bovenstaande figuur toont een reconstructie van de sedimentarire opeenvolging tijdens het Midden- tot Laat-Devoon doorheen het Dinantbekken. Beschrijf de algmene ontwikkeling en de achterliggende processen in dit bekken tijdens het Givetiaan.
Gegeven: figuur met riviervorming tijdens Eind-Carboon (die ene van cursus en powerpoint, met een rivierstelsel van aan de zee tot in de bergen met de verschillende facies, in relatie met de Sudetische fase) en een figuur met de Belgische lithostratigrafie van het Carboon a) Waarom worden de etages Namuriaan en Westfaliaan in onze regio nog constant gebruikt? b) Leg uit op welke manier de 2 bovenstaande figuren met elkaar samenhangen en bespreek hoe de linkerfiguur samenhangt met de ontwikkeling van de Variscische orogenese.
Bespreek drie verschillende typen van waaardevolle grondstoffen die in Vlaanderen dicht aan het oppervlak komen. Vermeld regio, formatie en toepassingen.

Namiddag

1. Gegeven: tertiairgeologische kaart Vlaanderen.

a) Waarom liggen de oudste lagen in het Zuiden en Westen de de jongste in het Noorden?

b) Waarom wijkt de fm van Diest af van deze trend?

2. Gegeven: prentje met vergelijking Krijtstratigrafie Monsbekken en land van Herve uit cursus en ppt.

a) Bespreek de Krijtsedimentatie in deze gebieden met nadruk op de gelijkenissen en verschillen

b) Wat kan je op basis hiervan zeggen over het al dan niet verbonden zijn van e twee bekkens in het Krijt?

3. Bespreek het algemeen verloop van de tweede Varische megasequentie, die vooral gereconstrueerd is aan de hand van Ardense ontsluitingen. Vermeld zeker ook tektonische gebeurtenissen enal

4) Wat voor economisch waardevolle grondstoffen zijn er terug te vinden in Wallonië? Geef er vier, met telkens erbij van welke leeftijd het is een, waar het ontgonnen wordt en waarvoor het gebruikt wordt.

12 januari

Verschil tussen felsische magma van o.a. Quenast en mafische magma's van in de Ardeense Massieven. Leg uit adhv platentektonische context van Laat-Ordovicium en Siluur.
Figuur van HB p60. Let uit hoe de dingen die er te zien zijn gevormd zijn. (Het antwoord vervolgt op dat van vraag 1)
Doorsnede van Mons bekken met ondergrond en Meso- en Cenozoïsche lagen die in het bekken zijn afgezet. Leg uit wat er te zien en hoe dat alles gevormd is.
Tijdens Cenozoïcum heel veel trans- en regressies in Noordzeebekken. Leg uit welke factoren die beïnvloeden en hoe dat gerelateerd is aan het sediment dat er afzet (met voorbeelden)

22 januari

Voormiddag

Midi-Eifel overschuivingsbreuk in België. Welke betekenis heeft dit in de ondergrond van België, hoe is het gevormd, wanneer en andere zaken die je belangrijk vindt.
Figuur gegeven van Devoons rif. Leg aan de hand van de figuur rifvorming tijdens het Givetiaan uit.
a) Namuriaan en Westfaliaan zijn geen correcte termen in de tijdschaal. Waarom worden deze termen toch veel gebruikt. b) 2 figuren gegeven. 1 met rivieren en moeras(doorheen het carboon), andere met klassificatie steenkool België. Hoe zijn deze figuren aan elkaar verbonden en leg aan de hand van de eerste figuur de Caledonische gebergtevorming hier uit.
Vlaanderen heeft in zijn ondiepe ondergrond heel wat grondstoffen zitten. Geef er drie en geef de formatie naam, regio waar het voorkomt en in welke toepassingen het gebruikt wordt.

Namiddag

In Vlaanderen vormen de Tertiaire lagen een speciaal dagzoompatroon: oudere lagen in het zuiden en westen, jongere lagen in het noorden (in bijlage een kaart).
1. Wat is de oorzaak hiervoor ?
2. De Formatie van Diest lijkt dit patroon niet te volgen, hoe komt dit ?
Figuur gegeven van het Krijt in Mons Bekken en Land van Herve.
1. Leg de sedimentatiesequentie van het Krijt uit met een focus op de verschillen en gelijkenissen tussen die in het Mons Bekken en het Land van Herve. (4a op de belgische geologische kaart)
2. Wat kun je zeggen over de afwezigheid/aanwezigheid van een mariene verbinding tussen deze twee regio's ?
Beschrijf de volledige sedimentatiegeschiedenis van de 2de variscische megasequentie. Vermeld ook wanneer deze plaatsvond en de regionale tektoniek.
Wallonië heeft een groots industieel verleden op basis van hun waardevolle grondstoffen in de ondergrond. Geef 4 zo'n grondstoffen die nu nog steeds gebruikt worden en vermeld het tijdsperk, de regio waar ze voorkomen en in welke toepassingen/industriesectoren ze gebruikt worden.

2023

Augustus

Exact hetzelfde examen als in januari.

Januari

Kaart p 233 gegeven en hierop is de linker riviervallei van het BM in een kader gezet.
- Teken een profiel van Z naar N.
- Verklaar wat er in het midden en in het zuiden van het kader gebeurd.
Vergelijk de afzettingen van het Midden-Devoon tem Midden-Carboon in de Ardennen met de afzettingen van het Cenozoïcum in Vlaanderen.
Leg de Caledonische deformatie uit en vergelijk de Ardeense en Brabanse Fase. Wat is (volgens Leuvense studies) het effect van de Asturische Fase van de Variscische orogenese op de gesteenten van het Cambrium?
De basis-Perm discordantie (=Saalische discordantie): waar, wanneer, kenmerken, ... Welke gesteenten liggen hierbovenop en wat zijn de kenmerken hiervan?

2022

Januari

Dit is een reconstructie 1 jaar na het examen dus het is een beetje vaag. Als je dus denkt dat er fouten in de vragen staan, kan dat zeker. De onderwerpen van de vragen gingen ongeveer zo:

Leg de geschiedenis van het Brabant Massief uit
Tekening met Kempisch bekken ook met een vraag over waarom sommige zanden wit zijn en anderen rood
Iets van verschillende fasen bespreken
Vraag over het plioceen

2021

Januari

14 januari

4 stenen: Grand Breche, septaria S20, Mergels van gelinden en coticula. Wat is de naam, wat is de ouderdom? Geef argumenten waarom je dit denkt.

Grote vragen:

Doorsnede gegeven en profiellijn tekenen op kaart van Belgie. Teken de profiellijn op de kaart van België. Geef minstens 4 argumenten waarom je deze profiellijn daar zou plaatsen. (Profiel ging van op het massief van Brabant tot in de RVG)
Doorsnede van het Mons-bekken gegeven. Bespreek de subsidentiegeschiedenis van het gebied tijdens het Mesozoïcum en Cenozoïcum. Was de subsidentie constant in de tijd? Welke zijn de oudste lagen? Welk mechanisme zorgt voor deze subsidentie?

Kleine vragen:

Geef 4 voorbeelden van Milankovitch cycli en bespreek.
Wat betekent L1, L2, Ya, Yb, Yc, Yd? Wat weerspiegelt het, wordt dit vandaag nog gebruikt?
De Paleozoische geschiedenis is gekenmerkt door meerdere tektonische fasen, waaronder de Ardeense, Asturische, Brabantse, Bretoense, Saalische, Sudetische fasen (alfabetische volgorde!). A) Rangschik deze fasen volgens de geologische tijdsschaal en B) geef voor iedere tektonische fase een indicatieve tijdsperiode aan. C) Vermeld duidelijk of deze fasen een reflectie zijn van compressie of extensie en tot welke periode van grootschalige gebergtevorming deze toebehoren.
Devilium, revinium en salmiaan waren termen die vroegen veel gebruikt werden, leg uit. (ook hoe ze nu heten enzo)

2020

Januari

15 januari

Mondeling

2 stenen: Grand-Brêche breccie (Viseaan) en wit schrijfkrijt (Campaniaan) (2 punten)
Doorsnede. Duid op de kaart aan waar de doorsnede zich bevindt (let op schaal) en geef minstens 4 hoofdargumenten voor je keuze. (4 punten)
Andere doorsnede, deze keer van Turnhout tot Dinant (maar dat is niet gegeven). Geef van alle breuken op de doorsnede de ouderdom en tektonische fase waarin ze ontstaan zijn. Gaat het om extensie of compressie? (3 punten)

Schriftelijk

De Milankovitch cycli hebben in meerdere Belgische geologische eenheden een rol gespeeld. Geef 4 van die geologische eenheden en situeer ze in de tijd, beschrijf hoe je de cycli kan herkennen in de lithologie. (4? punten)
In de Ardennen Hoge Leisteengordel zijn er fylladen terug te vinden aan het oppervlak. Die zijn gevormd uit klei-rijke sedimenten. Waar en wanneer zijn deze klei-rijke sedimenten afgezet? In welke tektonische omstandigheden zijn de fylladen gevormd? Waarom komen ze juist daar voor? (2 punten)
In welke tektonische eenheid bevinden de intrusieven van Quenast zich en wanneer zijn ze gevormd? Wat kan je afleiden in verband met het paleomagmatisch kader? (1,5 punt) *# Devillium, Revinium, Salmiaan (gegeven in alfabetische volgorde). Situeer deze groepen in de tijd, geef per groep de belangrijkste lithologieën en verklaar aan de hand daarvan het plaattektonisch kader waarbinnen deze afzettingen zich vormden. (1,5 punt)
L1, L2, Ya, Yb, Yc, ... Wat betekent dit type codering? Wat kan men hieruit afleiden (m.a.w., wat betekenen de nummers en de letters)? Kan deze codering gebruikt worden om te situeren in plaats en tijd? Hoe wordt deze codering in de huidige stratigrafie nog gebruikt? (2 punten)

2019

Januari

16 januari

Mondeling

Twee handstukken, een krijt uit het Paleoceen met planten fossielen in en een Laat-Carboon Breccie gesteente
Geologisch profiel: teken het profiel op een kaart van België, geef 4 argumenten.
Profiel gegeven met breukstructuren op van het Kempense bekken tot de Condroz. Welke tektonische fases hebben voor welke breuken gezorgd? Welke breuken kwamen tot stand door compressie en welke door rekking.

Schriftelijk

Leg het Eoceen uit. Lithografie en tektonische en paleogeografische events.
Quenast en Coticula. Hoe zijn die gevormd en hebben ze een gelijke paleomagnetische betekenis. Teken de platentecktoniek ook.
Old red en New red continent uitleggen
Conglomeraten van Burnot. Uitleggen en situeren. Wat is de link met de Varisidische megasequenties?

2018

Januari

Reeks 2

Mondeling

2 stenen: conglomeraat uit het perm van Malmedy, wit zand van Mol uit Plioceen
kaart met anomalieën: welke technieken zijn gebruikt en wat wordt hiermee onderzocht. De verschillende anomalieën uitleggen, Midi en Bordière aanduiden en Bordière uitleggen.
Kimmerische fase in Europa en België uitleggen

Schriftelijk

Boven Devoon uitleggen
Waarom Iguanodons (Krijt dinos) teruggevonden in steenkoollagen
Vanaf wanneer worden er continentale gesteenten teruggevonden na de krijtlagen van het Krijt
nog eentje maar ben het vergeten :(

Reeks 1

Mondeling

Twee handstukken, een van een coticula en een van de Dietse zanden. Hij vraagt over de ouderdom
Duid het profiel, dat gegeven is, aan op de kaart van België. Het was een NZ profiel van Boom naar Antwerpen
- Geef minstens 4 argumenten waarom je deze hebt gekozen.
Variscische Orogenese
- Hoe kan men de invloed van de Sudetische, Asturische en Saalische fasen vaststellen in de Kempen.
- Beschrijf kort welke tektonische fenomenen plaatsvonden en geef ook duiding over de tijdsperiode.
- Welke verband houden deze met de lithologische en paleogeografische veranderingen.

Schriftelijk

Sedimentatiesnelheid
- Is de sedimentatiesnelheid in het Onder-Paleozoïcum constant? Schets de curve van sedimentatiesnelheid tegenover tijd.
- Leg uit aan de hand van megasequenties hoe de sedimentsnelheid in verband staat met de paleo-oceanografische evolutie.
- Welke tektonische fenomenen vonden toen plaats.
Invloed van Milankovitch cycli
- Geef drie voorbeelden en de lithologische expressie
- Geef hun ouderdommen
- Wat is de wijze van herkenning en hun vormingsmechanisme
Codering van L1, L2, Ya, Yb, Yc, Yd
- Waar komt deze codering vandaan
- Wat is de betekenis van deze reeks van symbolen
- Voldoet een dergelijke codering voor de beschrijving van de lagen en wordt het nog gebruikt?
Old en New Red Continents
- Wat is de paleogeografische betekenis van de Old en New Red Continents en geef hun tijd.
- Op welke wijze komen ze tot expressie in Belgie en naburige landen.

2017

Januari

Reeks 4:

mondeling

2 stenen beschrijven:
- Een rode en groene zandsteen uit het hageland van de formatie van Diest. Ijzerrijke zandsteen en glauconiet zandsteen.
- Leisteen
Beschrijf de Mesozoïsche en Cenozoïsche subsidentiegeschiedenis van het bekken va Mons aan de hand van een gegeven profiel. Beschrijf dit zo gedetailleerd mogelijk met duidelijke vermelding van A) Ouderdom van de aanwezige sedimenten en welke algemene lithologieën. B) Geologische reden en mechanismen waarom in deze regio subsidentie optreedt. C) Wanneer begon deze subsidentie en eventuele veranderingen van subsidentiesnelheden doorheen de tijd en plaats.
Een kaart gegeven van geofysische structuren van België (densiteit en magnetisme):
- A) gebruikte geofysische technieken toelichten
- B) Bespreek de verschillende anomalieën.
- C) Midi breuk aanduiden
- D) Betekenis Faille de Bordière

schriftelijk

Geef de geologische betekenis van de Vlaamse Vallei en waar deze zich situeert. Kan je deze gebeurtenissen in een tijdskader plaatsen en bijhorende paleografische context?
Waar komen Pliocene lagen voor en beschrijf bondig de lithologieën. Kan je deze gebeurtenissen in een tijdskader en bijhorende paleogeografische context plaatsen?
Perm afzettingen komen voor in het zuidelijk deel van de Noord-Zee. Wat kan je hierover vertellen en wat vertelt hun lithologische samenstelling over het paleo-afzettingsmilieu. Waar komt het Perm voor in België.

Reeks 3:

mondeling

2 stenen beschrijven: 1 was een rode kalksteen van de derde riffase van het Boven Devoon , 2de was schrijfkrijt van Campagniaan met een fossiel erop.
Geef de 2 zanden die zijn ingesneden in de onderliggende lagen door geulen, beschrijven deze zanden, waarom het profiel zo is en uit welk tijdperk deze zanden komen.
Beschrijf Kimmerische fase, Begin, Midden en Laat, regionaal en in West Europa.

schriftelijk

Beschrijf Burnot conglomeraten
Wordt de volgende codering: Ya, Yb en L1 en L2 nu nog gebruikt? Voor wat staan deze coderingen
Beschrijven de lithostratigrafie van het Boven Devoon.

Reeks 2:

mondeling

2 handstukken: Silex uit het Krijt en steenkool
Schets en beargumenteer de tektonische evolutie van Meso en Cenozoïsche lagen verklaart in een doorsnede parallel aan de Belgische kust.
1. Is dit vergelijkbaar met de kempen? (hierbij is de doorsnede gegeven)
Verduidelijk Comble Nord, Bordière breuk, GMS en Midi Condroz overschuivingsbreuk, beschrijf hierbij de tektonische betekenis. B) Geef of de lagen autochtoon, parautochtoon of allochtoon zijn C)Waar liggen deze in België? Duid aan op een kaart

schriftelijk

Verklaar de sedimentatie snelheid van het onder paleozoïcum (cambrium tot Siluur) aan de hand van de Mega sequenties en geef het verband met de tektoniek.
Old en New Red continent (wat, waar, hoe, wanneer)?
Geef het Mioceen in België

Reeks1:

mondeling

2 handstukken: septaria en coticula
Vraag 2
1. Zijn de Krijt-lagen van het Mons bekken en van het Kempisch bekken vergelijkbaar met elkaar?
2. Bespreek de algemene lithologische gelijkenissen en verschillen tussen beide gebieden
3. welke paleogeografische betekenissen kan je eraan koppelen?
Een profiel van Vlaanderen is gegeven (met bij elke laag de tijdsperiode, niet de naam van de laag)
1. waar situeer je deze profiel op de kaart? Het was een oost-west profiel met links de formaties van Kortrijk en Ieper en rechts Quartair. De formaties van de haven van Antwerpen lagen ergens in het midden.
2. geef drie argumenten waarom je dit profiel hier zou leggen

schriftelijk

figuurtje van de 'paleografische reconstructie van de paleosoïsche supercontinentcyclus' was gegeven zonder de tijd eronder, die moest je invullen. Ook sommige de oceanen en continenten benoemen
Het verschil uitleggen tussen de Sudetische en de Asterische fase
Milankovich cycli: herkenbaar in vele formaties, vaak gezien in de les.
1. Geef drie formaties waarbij dit van toepassing is
2. situeer deze formaties in de tijd en op welke plaats ze voorkomen.
3. Hoe uiten de Milankovich cycli zich telkens in deze lagen en wat kan men daaruit afleiden ivbm het paleoklimaat?

2016

Januari

Stassen

2 handstukken plaatsen in de cursus. Er was één schrijfkrijt en één septaria (1p)
Zanden van Diest en Brussel aanduiden op een gegeven profiel. Vervolgens lithologie, voorkomen in België, sedimentaire structuren geven. (3p)
Welke invloeden hadden de Kimmerische fasen in België? (3p)
Dit was een van de voorbeeldvragen: Zijn de Krijt-lagen van het Mons bekken en van het Kempisch bekken vergelijkbaar met elkaar? B) Bespreek de algemene lithologische gelijkenissen en verschillen tussen beide gebieden en C) welke paleogeografische betekenissen kan je eraan koppelen? (3p)

Swennen

Waarom is het Carboon zo belangrijk voor energie in België (vroeger, nu en in de toekomst)? Geef ook de exploitatievorm en mogelijke problemen die kunnen optreden. Waar zou je het beste boren om deze lagen te verkennen? (5p)
Da figuurtje van de 'paleografische reconstructie van de paleosoïsche supercontinentcyclus' was gegeven zonder de tijd eronder, die moest je invullen. Je moest ook de figuur uitleggen, de oceanen en continenten benoemen, kortom de cyclus uitleggen. (5p)

2013

Januari

Reeks 1

Swennen

Bespreek de beweging van de continenten in het Paleozoïcum a.d.h.v. een gegeven figuur. Geef er de juiste tijd bij en benoem een aantal continentblokjes en paleo-oceanen.
Figuur van zeespiegelfluctuaties in het Devoon gegeven. Bespreek en verklaar de vorm van de kustlijnen.
Waarom is het Carboon zo belangrijk voor energie in België (vroeger, nu en in de toekomst)? Geef ook de exploitatievorm en mogelijke problemen die kunnen optreden.

Stassen

Bespreek het ontstaan en de evolutie van het Bekken van Mons in het Meso- en Cenozoïcum a.d.h.v. gegeven figuur. Vermeld de tijdsperiode, lithologieën en mogelijke verschillen in subsidentiesnelheid.
Welke 2 geologische eenheden in België worden onderzocht voor berging van radioactief afval? Geef hun tijdsperiode en spreiding in België.
Juist of fout en beargumenteer. Subsidentie van de Rijnslenk versnelt vanaf het Oligoceen.
Juist of fout en beargumenteer. Het cuestalandschap in Lotharingen is gevormd in de lagen van het Krijt.

2012

Januari

Reeks 1

Stel je voor dat je gevraagd wordt door een buitenlands bedrijf dat ertsen opspoort om uit te leggen hoe de geologie van het 'brabant massief' in elkaar steekt; kan je een bondige en schematische 'geologische geschiedenis' van deze geologische eenheid neerschrijven voor de exploratiemanager van dat bedrijf (die dus dat massief alleen zeer oppervlakkig kent)? illustreer in je rapport met de nodige schetsen (princiepsschetsen zijn belangrijker in deze fase dan nauwkeurige profielen of kaarten ...). zorg ervoor dat je aandacht besteedt aan alle componenten van de geologie, , namelijk sedimentatie, diagenese & metamorfisme, tektoniek (horizontaal en verticaal), magmatisme, erosie, ...
wanneer en hoe ontstond de nederrijn slenk? Zijn er sporen van deze tektonische eenheid te vinden in het paleozoïcum?
hoe vergelijkbaar zijn de krijtlagen van het mons bekken, van de kust en van de kempen met elkaar?
was er enige economische motivatie om diepe verkenningsboringen uit te voeren in de condroz (Havelange) en noord frankrijk (Epinoy) ? leg je antwoord uit met enkele schetsen van de geologische opbouw van het gebied. kan je uitleggen welke nieuwe informatie de boring van havelange opleverde?

Reeks 2

Hoe kan men de invloed van de Sudetische en Saalische fasen van de Variscische orogenese vaststellen in de Kempen?
Wat zijn de belangrijkste geologische fenomenen voor ons land geweest in de Jura-tijd?
Zou je een paleogeografische schets van het zuidelijk Noordzeegebied kunnen geven bij de overganstijd van het Ypresiaan naar het Lutetiaan? Uiteraard moet je alles op je schets kunnen argumenteren.
Kan je aangeven, liefst ook met enkele schetsen, wat de paleotektonische betekenis is van de magmatische gesteenten die voorkomen in de overgangstijd van Orovicium naar Siluur?

2010

Januari

Schets de evolutie van de paleogeografie van ons gebied tussen de Pyreneese en de Savische tektonische pulsen.
Kan je de verschillende fasen van tektonische activiteit aangeven die het gebied van de huidige Neder Rijn (o.a. Roer Valley Graben...) heeft gekend in het Phanerozoïcum?
Leg eens uit aan de hand van goed gekozen schetsen waarom de 'Syncline van Namen' geen goede term is en hoe we doe structuur dan wel moeten begrijpen.
Is de sedimentatiesnelheid tijdens het Onder Paleozoïcum (Cambrium, Ordovicium, Siluur) constant geweest? Leg uit hoe het verloop van die sedimentatiesnelheid in verband staat met de tektonische evolutie van die tijd.

2009

Januari

Reeks 1

Stel je voor dat je gevraagd wordt door buitenlands bedrijf geologie van Brabant Massief uit te leggen. Bondige en schematische samenvatting van de geschiedenis met nodige principeschetsen geven (maar wel geen enkele stap vergeten!). En aandacht besteden aan alle componenten van de geologie zoals sedimentatie, diagenese & metamorfisme, tektoniek, magmatisme, erosie, ...
Wanneer en hoe ontstond de Nederrijn slenk ? Zijn er sporen van deze tektonische eenheid te vinden in het Paleozoïcum (ge moet 3 voorlopers geven...)
Hoe vergelijkbaar zijn de Krijtlagen van het Mons bekken, van de kust en van de Kempen met elkaar?
Was er enige economische motivatie om diepe verkenningsboringen uit te voeren in de Condroz(Havelange) en noord-frankrijk(epinoy)? Leg uit aan de hand van schetsen van de geologische opbouw van het gebied... Leg ook uit welke nieuwe informatie de boring van Havelange opleverde. (men veronderstelde vooraf twee hypothese en ge moet dan zeggen welke als oplossing naar voren kwam uit interpretatie van boring..)

Reeks 2

Schets evolutie van de Schelde en leg verder uit...
Beschrijf afzettingsmilieu van Diestiaan zanden. Wrm geven ze aanleiding tot specifieke landschap?
Wat is de rol van de doorlatendheid van de gesteentes bij de excursies naar de prebarrages/stuwdam bij Samber/Maas. Toon opbouw van dam aan...

Reeks 3

Hoe zou je op een schematische manier de tektoniek van Henegouwen en Noord-Frankrijk voorstellen?
Welke zijn de grote lijnen van de Onder Carboon paleogeografische ontwikkeling in onze gebieden?
Leg de belangrijkste geologische fenomenen it die zich in de Perm tijd in onze gebieden voordeden en plaats ze in de contect van de Europese Perm geschiedenis.
Welke zijn de belangrijkste kenmerken van de Zanden van Brussel en welke paleogeografische betekenis kan je eraan koppelen?

2008

Januari

Reeks 1

Hoe verklaar je de grote porositeit in de Dinantiaan gesteenten van de Kempen?
Maak een EIGEN vereenvoudigde (=enkel hoofdlijnen) geologische kaart van het steenkoolbekken van Luik, het land van Herve, het synclinorium van Verviers, het venster van Theux en het oostelijk gelegen Onder Devoon van de Ardennen (oa St Vith) en maak een eigen profiel erdoor, waarmee je kan uitleggen wat de geologische structuur is van dat gebied.
Waar komt de codering als Ya, Yb, Yc, Yd, .. vandaan? Voldoet een dergelijke codering voor de beschrijving van de lagen? Hoe heeft men de kartering van deze lagen aangepakt op de nieuwe 1:50.000 kaarten?
Was de tektonische rol van het Brabant Massief beperkt tijdens het Krijt? Argumenteer je antwoord

Reeks 2

Hoe verklaar je de verschillen in a) de Dinantiaan fauna van de Kempen en de Condroz? b) de Dinantiaan en Namuriaan lithologie in Kempen en Condroz Is er een relatie tussen beide fenomenen?
Maak een EIGEN vereenvoudigde (=enkel hoofdlijnen) geologische kaart, met de nodige schematische profielen, van het steenkoolbekken van Noord-Frankrijk, Henegouwen en Namen waarmee je kan uitleggen wat de structurele ontwikkeling is van dat gebied.
Op de oude 1:40000 geologische kaarten wordt een cyclus Landenien met codes L1 en L2 gebruikt. Deze lagen hebben een andere benaming gekregen op de recente 1:50000 kaarten. Weet je welke? Zou je een paleogeografische-sedimentologische historiek kunnen schetsen van ons gebied in deze tijd?
Welke was de tektonische rol van het BM tijdens de Jura tijd? Argumenteer telkens wat je antwoordt.

2007

Januari

Reeks 1

De zanden van Brussel hebben een beperkte geografische verspreiding. Bespreek eens hoe dat komt en zijn er dan lateraal tijdsequivalente afzettingen van deze zanden.
Op de citadel te Namen konden we de Boven Carboon gesteenten observere, dicht tegen de rand van het BM. Welke elementen kunnen ons informeren over de vroegere maximale begravingsdiepte van deze gesteenten? welke was dat bedrag ongeveer? Wanneer werd het bereikt? Wanneer zijn deze gesteente terug aan de oppervlakte gekomen? Argumenteer telkens Uw antwoorden
Bespreek de randvoorwaarden (de beschikbare gegevens, argumenten) om de plooiing van, en de metamorfisme in, het BM in de tijd te situeren.
Welke zijn de belangrijke fasen in de geschiedenis van het breuksysteem van de westrand van de Roermond slenk die het noordoosten van ons land doortrekken?

Reeks 2

evolutie van het Brabant Massief geven
Nederrijnslenk en zijn voorlopers geven
vergelijk het krijt in mons, aan de kust, en in de kempen
tektoniek in het tertiair

Reeks 3

Kan je een schets maken van de paleogeografie van ons gebied tijdens het Siluur. Voor ieder paleogeografisch element dat je tekent verwijs je met een pijl naar een bondige argumentatie om dat element weer te geven. Suggestie: denk eerst na wat je weet van het Siluur, maak een lijst, en maak dan een compositieschets waarop al die paleogeografische elementen opstaan.
Wat maakt dat de ondergrond van de Kempen blijkbaar geschikt is voor het aanleggen van een ondergrondse gasopslag en voor doubletgeothermische systemen ? En waarom in de Kempen geen grote gasvelden zoals in Nederland ?
Zou je een geologische historiek van de Jura tijd kunnen schrijven voor ons land (dat is niet gans West-Europa) ? (dwz een chronologische volgorde van alle belangrijke 'geologische events, processen' tijdens de Jura.)
Zou je de verschillende stappen in de ontwikkeling van het Schelde riviersysteem kunnen opgeven, startend vanaf de eerste ontwikkeling van het rivierstelsel ?

Reeks 4

Stel je voor dat je gevraagd wordt voor een mineralen-exploratiebedrijf om een historiek van de geologische evolutie van het Brabant Massief te stellen: beschrijf eens de belangrijke fasen in de vorming, evolutie,... ervan.
Hoe ver in het verleden kan je teruggaan om sporen, voorlopers, indicaties ... te vinden van de later Nederrijn slenk? Geef eens de grote evolutiestappen van deze slenk tot in het Quartair.
Zijn de Krijtlagen van het Mons bekken, van de kust en de Kempen met elkaar te vergelijken?
Zijn er in de Tertaire geschiedenis van ons land sporen van tektonische activiteit te vinden? Leg uit.

Reeks 5

Kan je aantonen aan de hand van stratigrafische begrippen zoals 'Paniseliaan' en 'Yc' dat de stratigrafische methodologie verandert in de tijd, met een beter inzicht als gevolg.
Kan je de geologische evolutie van ons land schetsen tijdens de Jura tijd? Liefst met enkele goede kaartschetsen met paleogeografische en structurele informatie op.
Kan je de ontstaanswijze schetsen ( maak enkele goede figuren) van het venster van Theux, als structurele eenheid, in relatie met het Massief van Stavelot, het Massief van de Vesder, het synclinorium van Dinant en het massief van Jalhay.
Welke argumenten, gegevens ... uit de Caledonische geschiedenis van ons land kunnen gebruikt worden om te suggereren dat Oost-Avalonië wellicht nog uit kleinere onafhankelijke terranes bestond?

2006

Januari

Reeks 1

Maak een paleogeografische schets van hoe ons land er ongeveer moet uitgezien hebben bij het begin van het Siluur. Geef voor de verschillende elementen die je op je figuur aanbrengt ook de argumentatie (algemeen + specifiek uit de geologie van ons land).
Kan je de historiek van het breuksysteem van de westrand van de Roermandslenk in het noordoosten van ons land eens opschrijven van zover je kan terug in de tijd tot nu? Met telkens de argumentatie zoals je die uit de geologische opbouw van ons land kunt afleiden.
Wanneer ontstonden de breuken in het steenkoolterrein van de Kempen? Argumenten geven.
Leg met enkele schematische profielen en kaarten (eigen tekeningen) uit wat het ‘Venster van Theux’ is.

Reeks 2

hoe vergelijk je de geologie van Nederland met deze van ons land om uit te leggen dat Nederland grote gasvelden heeft in zijn ondergrond en België niet
kan je iets gelijkaardigs doen om uit te leggen dat zowel de zuidelijke Noordzee als de meer Centrale Noordzee olievelden heeft en ons land niet?
hoe verklaar je de vorming van het Brabant Massief in een plaattektonisch kader? Gebruik enkele schema's en geef er telkens de argumenten bij uit de geologie van ons eigen gebied. #Wat gebeurde er in de stratigrafie van het Cenozoïcum met het Paniseliaan, een eenheid die nu niet meer in de stratigrafische tabellen staat? leg dat eens uit.
wanneer zijn de grote lijnen van ons rivierenstelsel zoals we dat nu kennen kunnen ontstaan?

Reeks 3

hebben tertiaire lagen een subhorizontaal vlak als afzetting bovenaan en onderaan?
kan je een opeenvolgende paleogeografische evolutie schetsen die de geometrie van de mesozoische lagen verklaart in een doorsnede ongeveer parallel aan de belgische kust?(ergens in hfdst 9, een fig+uitleg op slides en cursustekst)
hoe verklaar je de grote porositeit in de dinatiaangesteenten van de Kempen?(das met die karstlagen, Hfst4 Onder Carboon)
Maak een vereenvoudigde (=enkel hoofdlijnen) geologische kaart van het steenkoolbekken van luik, het land van herve, synclinorium van verviers, het venster van theux, en het oostelijk gelegen onder devoon van de ardennen(oa St Vith) en een eigen profiel erdoor, waarmee je kan uitleggen wat de geologische structuur is van dat gebied (das het derde profiel van variscische+ da van stavelot(met die synclibnes zo) + da van het onderdevoon)

Juni

Juni 2013

Reeks 1

Hoe kan je de ouderdom van de verkarsting in de Fondry des Chiens bepalen. Hier moet ge dus wel uw verhaal over die zanden doen (Opheffing Ardennen in Oligoceen blablabla onverzadigde watertafel leidt tot grondwaterstromingen in Oligocene zanden die recent zijn afgezet -> zure grondwaterstromingen -> karst), maar het belangrijkst is de bepaling van de ouderdom, hoe doen ze dat (blijkbaar door die zanden te vergelijken met andere) en hoe kunt ge weten dat die verkarsting is gestopt in midden-Mioceen (Miocene venen bovenop oligocene zanden in karstholtes-> karst moet dus al gestopt zijn)
Bespreek de soorten riffen die we op de verschillende excursies gezien hebben. 3. Wat is het belang van de discontinuïteitsvlakken in het gesteente bij de plaatsing van een stuwdam.

Reeks 2

Aan de hand van de ontsluitingen die we gezien hebben aantonen dat de syncline/synclinorium van Namen geen goede naam is.
Het afzettingsmilieu van de kleien in de groeve van Hautrage bespreken.
Wat is de oorsprong van de rode lagen die we gezien hebben in Huy en Tailfer? Wat is er speciaal aan?
Een profiel maken van de verschillende stops in Fond de Quareux

Juni 2011

Toon aan de hand van profielen de verschillen in de geologie ten noorden van de Midi-overschuiving voor Namen en Huy.
- Het komt er hier dus op neer da ge een profiel moet tekenen voor Huy, Namen en Dave. Heel belangrijk is dus da ge hier op de 2 flanken van het Namen synclinorium zit. Zegt best ook da het geen echt syncliorium is maar da ge hier me het GMS zit.
Verklaar adv een profiel waarom er ten noorden van Visé Mesozoische lagen aan het opp. komen en ten zuiden Paleozoische lagen.
- Hier moet ge dus sedimentatie aan de rand van het BM vermelden, de verkarste Frasniaanlagen waar dan Viséaan is tussen gesedimenteerd, Variscische deformatie en het krijt da eerst overal lag maar daarna geërodeerd bij de opheffing van de ardennen. Het is bewaard gebleven ten noorden van Visé door de zakking van de RVG.
Geef enkele relevante kenmerken van het Quarreux coglomeraat en leid hier de geologie van dit conglomeraat af.
- Het Quareux conglomeraat zijn we tegengekomen bij de excursie naar het massief van Stavelot. Da was dieje conglomeraatmuur waar ge iets verder aan den overkant van een rivierke de zwarte fylladen van RV 5 had. Me geologie wordt hier dus eigenlijk het faciës bedoeld. over tektoniek moet ge hier (gelukkig) niets zeggen. Het co,nglomeraat is grof, ongesorteerd en dus niet ver getransporteerd. Aangezien het niet overal even dik is, was er een klifkust, een paleoreliëf. Aangezien de keien dooraderd zijn was de rotskust een klifkust bestaande uit harde en reeds getektoniseerde Caledonische gesteenten.
Omda we tijdens de excursies profieltjes moesten maken, is er ook hier een vraag over gekomen. Deze stond echter niet op de papieren. Wat is het verschil of de gelijkenis tussen de noordrand van het Stavelotmassief en de noordrand van het Rocroimassief?
- Het was een gelijkenis, namelijk, bij beiden hebt ge stoelplooien. De massieven zijn naar voor gedrukt door de Varisciden en ook omhoog geheven. In het profiel van Eupen is dit te zien door een rechtopstaande conglomeraatbank. Later komen we deze al liggend tegen. Ook de jongere lagen zullen afwisselend rechtopstaand en plat voorkomen.

Juni 2010

Beschrijf de elementen waaruit je het afzettingsmilieu kon afleiden bij volgende stops : Hautrange en Bierbeek
geef belangrijke geologische elementen voor het plaatsen van de dam in ( ben de naam kwijt). Zie voorlaatste excursie laatste stop (met kalkstenen en schiefers)
Samson vallei ... Plaats in de geologische context van ons land (vooral waarom gebroken en niet geplooid)

Juni 2008

Reeks 1

Hoe wijzigen rivieren hun werking onder invloed van klimaatsvariaties tijdens het Quartair? Kan je hier voorbeelden van geven?
Bespreek het afzettingsmilieu in het Weald facies in Hautrage (excursie 6 dus) in het kader van de lokale geologie en de regionale geologie. Met andere woorden: waarom rijden we naar daar en kunnen we niet dichter bij op excursie gaan?
Groeve van de Zanden van Egem. Bespreek de paleogeografie van het onder Eoceen tot het midden Eoceen in functie van deze excursie.
Als het werkje goed is, overloopt hij gewoon kleine stuff die ge geschreven hebt in uw werkje en geeft hij kleine tips enzo. Als uw werkje een flater bevat, vraagt hij hoe ge daar aan komt etc en moet ge da uitleggen.
Er was ook een quotering op 2 dingen die je op excursie zelf moest doen, maar daar vroeg hij niets over, hij overliep het gewoon met je. Een uitgebreide litholog maken (des te uitgebreider en des te ordelijker (hmm Joris ) des te beter) en een breukstructuur interpreteren.

Reeks 2

Schets de West-Europese paleogeografische context van de kleiafzettingen die in de groeve te Hautrage werden gezien.
Kan je de geologie van de omgeving van Hoei (Huy) verklaren met de concepten van de geologische opbouw van Henegouwen sensu Delmer?
Kan je uitleggen wat de Vlaamse Vallei is?
Wat is het verschil tussen basisveen en Hollands veen?

Juni 2005

Hoe vergelijk je de geologie van Nederland met die van ons land om uit te leggen dat Nederland grote gasvelden heeft en België niet?
Kan je iets gelijkaardigs doen om uit te leggen dat zowel de zuidelijke Noordzee als de meer Centrale Noordzee olievelden heeft en ons land niet?
Hoe verklaar je de vorming van het Brabant Massief in een plaattektonisch kader?
Wat gebeurde er in de stratigrafie van het Cenozoïcum met een eenheid zoals het 'Paniseliaan' (die nu niet meer in de stratigrafische tabellen staat)?
Wanneer ontstonden de grote lijnen van ons rivierenstelsel zoals we dat nu kennen? ( en da gaat blijkbaar over meer dan't quartair)

Juni 2004

Op de citadel te Namen konden we de Boven Carboon gesteenten observeren, dicht tegen de rand van het Brabant Massief. Er zijn ook meerdere profielen besproken doorheen de lagen van de citadel te Namen. Welke elementen kunnen ons informeren over de vroegere maximale begravingsdiepte van deze gesteenten? Welke was dat bedrag ongeveer? Wanneer werd het bereikt? Wanneer zijn deze gesteenten dan aan de oppervlakte gekomen zoals we ze nu zien? Argumenteer telkens Uw antwoorden.
Maak een paleogeografische schets van hoe ons land er ongeveer moet uitgezien hebben bij het begin van het Siluur. Geef voor de verschillende elementen die je op de schets aanbrengt de argumentatie. Hoe kadert die schets in het grotere plaattektonische beeld van die tijd? Suggestie: maak 2 schetsen, een detail voor ons land, een globaler voor de plaattektonische situatie
Welke zijn de belangrijke fasen in de geschiedenis van het breuksysteem van de westrand van de Roermand slenk dat het noordoosten van ons land doortrekt? Schets dus de historiek vanaf het ontstaan tot nu van de slenk
Indien je de lagenopbouw uit het kustprofiel (Cenozoïcum, Mesozoïcum tot op de Caledonische sokkel)analyseert dan moet daaruit noodzakelijkerwijze tot herhaalde en differentiële vertikale bewegingen besloten worden. Kan je die vertikale tektonische historiek voor het Mesozoïcum en het Cenozoïcum reconstrueren (en argumenteren)?

Juni 2002

Paleogeografische en paleotektonische situatie van Cambrium (alles wat ge maar kunt verzinnen)
Paleotektonische betekenis van het porfier van Quenast
Bespreek Carboon (min5/max10 N-S profielen), wederom alles wat ge daarover kunt verzinnen
Geef de elkaar in de tijd opeenvolgende stappen (Sedimentatie/Begin Deformatie/Eind Deformatie/...) van het Stavelot Massief- Venster van Theux - Synclinorium van Verviers (is blijkbaar figuur overtekenen uit boek; deze met de doorgeschoven anticline?)

Augustus

Augustus 2005

Roerdalslenk: schets de belangrijke evolutiestappen met als tip dat ge de voorlopers ni moogt vergeten (gaat ver terug)
Paleogeografische context van Onder en Boven Carboon met elkaar vergelijken (met spreiding en faciessen). Hij houdt zeer veel van zelf getekende kaartjes! (al tekent ge ze stiekem over uit de cursus)

Augustus 2004

Paleogeografischebetekenis van de conglomeraten van Burnot.
Welke argumenten zijn er om op het einde van het Ordovicium een plooing van de Ardeense massieven te veronderstellen?
Met de kennis van de Perm afzettingen in ons land en deze van onze buurlanden schets de paleogeografische situatie van ons land en onze buurlanden.
Zijn in de geologische opbouw van ons land sporen terug te vinden van de cimmerische opheffingen.
Kan je de belangrijkste Pliocene en Pleistocene geologische fenomenen of lagen in ons land opsommen en ze in een tijdskader en in hun paleogeografische context plaatsen?