Topografie
==Vakinformatie== Professoren: Gert Verstraeten en Anthon Van Rompaey, 2020-2021 werd het gegeven door Maarten Vergauwen
Wat? 2 hoorcolleges per week (de meeste topografie, de laatste 5 cartografie), 2 terreindagen
Studiepunten: 6
Examenvorm: mondeling met schriftelijke voorbereiding
Examenperiode: januari
Brossen?: nee, alles wat in de les gezegd wordt is zeer belangrijk. Zeker omdat er geen cursus is en niet alle slides op toledo komen.
Het gedeelte topografie wordt gegeven door professor Verstraeten. Deze lessen kan je best niet te vaak missen, anders heb je geen cursus (nota's). Deze prof is zeer vriendelijk op het examen maar vergis je niet het examen is zeer zwaar. Het tweede deel van het vak is carthografie, dat wordt gegeven door Van Rompaey. Jullie kennen deze prof al van geografische voorstellingen, rustige lessen met af en toe een denigrerend mopje naar geologen toe. Het deel cartografie staat op 1/3 van de punten. Tijdens het examen maakt hij vaak een ongeïnteresseerde indruk, als je dat niet wil, moet je zorgen dat je als een van de eerste examen kan afleggen. ==Januari 2023== Geodesie Deze vragen hebben betrekking op een equidistante kegelprojectie die de aarde raakt op 50° NB. #Geef een algemene uitdrukking voor de parameters van de coördinaten (rho 0, rho en theta) #Laat deze afleiding zien door middel van een tekening (zijaanzicht, bovenaanzicht en 3D) #Geef de schaalfactor van de parallellen. Wat bedraagt deze op 55° NB? #Is deze projectie de basis voor de in België gebruikte projectie? Waarom (niet)? #Er zijn twee vlieghavens A (45° NB, 50° OL) en B (45° NB, 30° WL). Maak hier een tekening van en bereken de afstand van de kortste weg tussen de twee punten in het echt en op schaal 1:5 000 000. Theorie #Persistent scatterer #Koblachar (ionisfeermodel) #SAR layover #Cloud to cloud registratie # # Hoogtemeting Je moet de hoogte meten van een punt B in de Waalse Ardennen dat 3 km verder ligt op ongeveer 100 m hoogte. #Heen- en teruggaande waterpassing: sigma 1km HT = ... #*Hoeveel slagen denk je nodig te hebben? #*Wat is de maximale sluitfout? #*Wat is het 95 % betrouwbaarheidsinterval van de hoogte van het punt B? #Trigonometrische waterpassing (totaalstation): sigma v = 3 mgon en sigma l = 3 mm. Je meet enkel naar voor (dus niet naar achter) en de slagen zijn 150 m. #*Hoeveel opstellingen denk je nodig te hebben? #*Wat is het 95 % betrouwbaarheidsinterval van de hoogte van het punt B #*Je hebt de prismaconstante ingesteld op -5 cm ipv 5 cm. Wat is de fout op de totale meting? #GNSS #*95 % betrouwbaarheidsinterval als je werkt met RTK en Flepos. #*95 % betrouwbaarheidsinterval als je werkt met Egnos. #*Welke statische meting kan je uitvoeren en wat heb je hiervoor nodig (hardware/software)? #* Oefening Schets gegeven. #Preciese coördinaten van het punt Q geven. #Kaarthoeken en afstanden berekenen en de coördinaten van het punt P. #Bonusvraag: Hoe kan je met een touw met 11 knopen op gelijke afstanden een rechte hoek uitzetten? ==Januari 2022== Geodesie Deze vragen hebben betrekking op een equidistante, azimutale projectie aan de Zuidpool. #Wat is het verband tussen de bolcoördinaten (phi, lambda) en de coördinaten op de kaart (rho, theta). #Laat deze afleiding zien door middel van een tekening (zij- en onderaanzicht) #Er zijn twee havens A (50° ZB, 30°OL) en B (50°ZB, 50° WL). Je wil van A naar B varen waarbij je de poolas telkens onder dezelfde hoek snijdt. Geef de werkelijke afstand en de afstand op een kaart met schaal 1:5 000 000. #Bonusvraag: welke onderzoekster verbonden aan de KU Leuven is administrateur-generaal bij het NGI? Oefening en GNSS Je beschikt over een mobile mapping voertuig en rijdt in de straten van Leuven in opdracht van het GRB. Er staat een antenne (punt A) in het midden van het voertuig (coördinaten gegeven). Het voertuig staat in de richting van punt B (coördinaten gegeven). Je moet een punt op de gevel van een gebouw aan de linkerkant karteren en je gebruikt hiervoor dus de twee camera's aan de linkerkant. Beide camera's staan 1 meter meer naar links van de antenne en de rechtercamera staat 1 meter voor de antenne en de linkercamera een meter erachter. De camera's staan in het midden van de beelden met 4000 pixels (dus op pixel 2000). Het punt P staat op het ene beeld op pixel 3000 en op het andere op pixel 1800. #Wat is de kaarthoek van A naar B? #Teken de opstelling en zet de metingen erop. #Bepaal de coördinaten van de camera's. #Bepaal de coördinaten van het punt P. #Zet de a priori foutenellips op de tekening. #Bij winterweer is er minder licht. Welke aanpassingen kan men doen zodat men toch een goede kwaliteit heeft? En wat zijn de consequenties hiervan? #Waarvoor staat de afkorting GRB? #In welk coördinatensysteem staan de coördinaten? #Welke GNSS technieken zou je hier kunnen gebruiken? Leg uit! #Kan EGNOS hier gebruikt worden en wat heb je dan hiervoor nodig? Totaalstationmeting #Openingshoek O (100,200,20) en starthoek A (100,200,20). Je stelt je op in A en kijkt naar O. Je zet je kijker dan op 0. Dan kijk je naar het punt B en krijg je de HH, VH en VS op je toestel. Dan stel je je op in B. Eerst kijk je terug naar A om in hetzelfde coördinatensysteem te werken. Dan kijk je naar punt C en krijg je ook de HH, VH en VS. Je ziet nu dat je de VH vanuit punt A niet goed heb opgeschreven dus je vraagt een collega om punt A en B in te meten met GNSS. Hierdoor ligt punt A op 61m en B op 112,3 m. De toestelhoogte is 1,4m en de prismahoogte is 1,9m. #Maak een schets in boven- en zijaanzicht van de situatie en zet ook de metingen erop. #Bepaal VH van punt A. #Wat zijn de coördinaten (X,Y,Z) van punt B en C? #Welke hoek moet je instellen als je van B terug naar A meet? #Wat zijn HH, VH en VS van B naar C in doorslag? #Wat is de maximaal toegelaten hoeksluitfout op C? Gegeven is sigma l = 3mm+5ppm en sigma h = 2mgon. Begrippen Leg uit aan de hand van een tekening. #Alidade #Cross track vs along track #Epipolaire geometrie #Een waterpasbaak door een visier #Sensor... #Slant range vs ground range ==Augustus 2021== Geodesie #Wat is het verband tussen de lengte- en breedtegraad en de bolcoördinaten? Geef ook de afleiding. We werken in een ... conische projectie. # #Wat is de schaalfactor van de parallel? #Er zijn drie havens A, B en C met hun coördinaten gegeven. Bepaal de afstand tussen B en A en A en C, zowel in het echt als op de kaart. Teken dit ook. Oefening Je hebt je theodoliet opgesteld en A (100,100) en O (0,100) zijn gekende punten. Je hebt ook de hoeken tussen naast elkaar gelegen punten en afstanden tussen die punten. Eén hoek is vervangen door alfa en één afstand door X. #Stel dat de metingen perfect zijn bepaal alfa en X. Doe dit a.d.h.v een tabel. #Maak een tekening en duid alles aan wat gegeven is. #Hoeveel mag alfa variëren zodat de hoekstuitfout toch nog toelaatbaar is? #Je hebt vanuit punt E gemeten naar het punt P (80,80). Wat lees je af als HD en HR als je mikt van E naar P? Moderne meetinstrumenten Op figuur 1 zijn twee foto's gegeven, eentje als SAR beeld en eentje als kleuren (RGB) beeld. # #Wat stelt op het SAR beeld de witte lijn voor aangegeven door de bolletjes? Geef hier wat uitleg bij en verwerk in je uitleg backplot scattering (of zoiets). #Wat stelt het grijze vlak voor? En hier ook nog wat uitleg bij. Verklaar volgende begrippen a.d.h.v. een tekening. #bundle adjustment #GDS (of zoiets) GNSS Je moet iets gaan opmeten in Stonehenge. #Welke van de volgende meettechnieken kunnen we niet gebruiken en leg kort uit waarom niet. #Waarmee moet je nog rekening houden als je de juiste meettechniek hebt voor je effectief kan gaan meten in de UK. ==Januari 2021 (6 studiepunten)== Geodesie 1. Afleiden van formules voor km en kp van normale gnomische cilindrische projectie. Maak ook een tekening. 2. Met een vliegtuig ga je van B naar A naar C (volgens de parallellen en meridianen) en A(50°NB 4°OL) B(50°NB 2°WL) C(53°NB 4°OL). Wat is de afgelegde afstand (van B naar A en van A naar C) in het echt en op de projectie? 3. 4. Teken een graadnet van de projectie. Waterpassing 1. De volgende metingen werden uitgevoerd (notatie in volgorde van metingen en in m) A = 1,450; B, B, C, C, D, E = 3,013; D, F, F, G (waardes weet ik niet meer). De baak van E stond op de onderkant van een brug (omgekeerd!!). Maak een tabel met daarin de hoogteverschillen en de peilen als je weet dat peil D = 10,126 m. 2. De meting werd een tweede keer uitgevoerd, hierbij werd een sluitfout vastgesteld van 15 mm. Is deze fout aanvaardbaar? Je weet dat de slaglengtes altijd 50 m waren. 3. Achteraf bleek dat er een fout zit op de vizierlijn van het toestel. Er is een afwijking van 10 mgon naar beneden. Wat is de maximale fout die hierdoor gemaakt kan zijn op het totale hoogteverschil als je weet dat de maximale afstand tussen de voor- en achterbaak 3 m is. 4. Teken wat je ziet op de baak bij de eerste meting. Verklaar met een tekening 1. Ambiguïteit van een fasemeting met GNSS 2. Urban canyoning 3. 4. Layover Vereffening Er zit een bijlage met de output van een vereffening via STAR*NET. A(100,100) en O(60,75) zijn vaste punten, verder zijn er nog punten B, C, D, E en F. 1. Teken de punten en duid alle gemeten hoeken en afstanden aan op de tekening. Teken de a-posteriori foutenellips op punt E. 2. Wat is de maximaal toegelaten sluitfout... ofzo 3. Wat hebben ze moeten doen om de vereffening te laten slagen? (Antwoord was aanpassing van de centreerfouten) 4. 5. Wat is de kaarthoek van E naar F, rekening houdend met de gecorrigeerde coördinaten? Theorie 1. Wat is het verschil tussen de Molebdensky-??? en de Bursa-Wolf methode (2 methodes van transformaties, die met 5 en die met 7 parameters)? Waarom verkiest men Molebdensky t.o.v. Bursa-Wolf? 2. Welke parameters worden bij deze methodes gebruikt? ==Januari 2018== ===3 studiepunten=== reeks 2 (1 februari) #Construeer een projectie die equidistant is in de oost-west richting. Maak een tekening om duidelijk te maken hoe het werkt #Maak duidelijk aan de hand van een tekening wat VDOP is en hoe het kan geminimaliseerd worden #Leg aan de hand van een voorbeeld uit hoe de hoekvereffening bij een polygonatie werkt #Leg de werking van een EDM uit ==Januari 2017== ===6 studiepunten=== Topografie #4 kaartjes met verschillende projecties; aanduiden welke projecties het zijn, eigenschappen en voor wat ze gebruikt kunnen worden. #een profiel van duinen gegeven, dit moet wekelijks opnieuw worden ingemeten. Welke methoden zijn er, welke verkies je en hoe begin je eraan. #Practicum: - met niveau het hoogteverschil meten tussen twee baken (een op de grond, een op de vensterbank). - Achterwaartse insnijding. - Fotogrammetrie: fotos stereoscopisch leggen en punten benoemen. Cartografie #Hoe equidistantie berekenen gegeven een bepaalde fout. Met behulp van Tanaka dit intekenen, gegeven enkele punten met GPS. #Kaart gegeven. Zeggen welke kaart, van wanneer, doel, nauwkeurigheid,... ==Januari 2016== ===6 studiepunten=== Topografie #2 waar/fout-stellingen die je kort moet verklaren. Dit zijn zeer lange stellingen met gigantisch veel info. #Situatie waarbij je alle methode moet zeggen die mogelijk zijn. En dan een kiezen en uitleggen hoe je zou beginnen. #Practicum: - Theodoliet, afstand en horizontale hoek berekenen. - Oefening achterwaartse insnijding (A (18000,10000) B(24000,15000) en C(30000,30000). Hoeken die ingemeten worden: 278,456gon ; 231,9893gon en 111,5060gon. Bereken D. - Fotogrammetrie: foto's juist leggen, en punten benoemen. Cartografie #Lineraire interpolatie en delaunay. Ook de grijswaarde berekenen. #Waterplan (zie oude vraag) #Omtrek aarde berekenen #Leg uit: Liegen met hoogtelijnen en kaartdichtheid ==Januari 2015== === Topografie=== # Je moet op missie naar stonehenge van unesco. Je moet een veelhoek errond zetten. Op de hoekpunten moeten palen komen. Deze coordinaten worden meegegeven volgens WGS-coordinaten die een nauwkeurigheid hebben van 0.5m. doorstreep welke meettechniek best niet kan gebruikt worden en omcirkel welke het beste kan gebruikt worden: GPS/ statische GPS/ DPGS met EGNOS-correctie/ RTK GPS met FLEPOS/ RTK GPS/ DGPS # Geef een tekening van onderstaande termen zodat ik weet dat je ze begrijpt: #* Parallex #* GCP #* Retroreflector #* Voorwaartse insnijding #* Triple differences # Geodetisch datum #* Waarom worden er geen topografische kaarten gemaakt van WGS-coördinaten. Ook verband met google earth. #* Waarm is een europees geodetisch datum beter ipv elk land apart? #* Waarom bestaat er niet één projectiesysteem voor heel de wereld? # Kringwaterpassing #* Tabel aanvullen (hoogteverschil, correcte peil) meetgegevens en peil in punt A(begin punt) gegeven. (op het einde van de kringwaterpassing was er een fout van 10mm #* sluitfout berekenen met de formule. Aanvaardbaar of niet? #* Hoe komen we aan die formule? Welke fouten worden in de formule opgenomen? ==Januari 2014== ===Reeks 1=== Topografie: #Schaalvervorming: Een rechthoekig platkaart is gemaakt vanaf een globe met omtrek aan de evenaar van 60 cm. De cilinder snijdt de globe op 60°NB. De kortste afstand van Poperinge tot Lanaken (beide op 50°45'NB) in vogelvlucht is 214 km. Bereken de vervorming van deze afstand op de kaart. Afleiding van de formules geven en duidelijke tekeningen maken. #GPS-metingen: Een profiel wordt met GPS opgemeten op 2 manieren. De ene meet de coördinaten met een GPS met EGNOS-correcties, de andere met een RTK-gps #*Wat is de nauwkeurigheid van beide toestellen? #*Hoe worden TAW-peilen op basis van deze metingen berekend? #*In beide gevallen gebeurden correcties. Wat zijn de kenmerken van deze correcties en van waar haalt men ze? #Fotogrammetrie: Akkoord of niet akkoord? Leg uit en verduidelijk met tekeningen. #*Als de cameraconstante groter wordt, moet je meer foto's maken op een bepaald gebied in kaart te brengen. #*Om het aantal foto's te minimaliseren moet je een kleine cameraconstante en grote vlieghoogte gebruiken. #*Als de cameraconstante groter is, is het parallaxverschil tussen 2 punten op verschillende hoogte kleiner. #Oefening veelhoeksmeting: openingspunt A(1200,1000) en startpunt 1 met coördinaten (1000,1000)
Hoek in 1 van A naar 2 255.20 gon en afstand van 1 naar 2 75.00m
Hoek in 2 van 1 naar 3 90 gon en afstand van 2 naar 3 85.00m
Hoek in 3 van 2 naar 4 299.95 gon en afstand van 3 naar 4 66m
Hoek in 4 van 3 naar 1 369.35 gon en afstand van 4 naar 1 158.15m
#*Bereken de coördinaten van de punten #*Maak een tekening waarop alle metingen zijn aangeduid #*Bereken de sluitfouten en beslis of ze aanvaardbaar zijn #Horizontale en verticale hoekmetingen uitvoeren met een theodoliet Cartografie #Wat is de hoogtevoorstellingswijze van Imhof? In welke mate is dit in tegenspraak met Bertin? #Welk algoritme bestaat er om een gerasterde bodemkaart te generaliseren? #(gegeven: tekeningetje uit de les van een kindje dat de weg naar zijn school tekent en waarbij de school uiteindelijk naast het huis wordt getekend) Welke fouten maakt de leerling? Welke leeractiviteiten kan een leerkracht van het lager onderwijs uitvoeren om de mentale kaart van de leerling te verbeteren? #Leg uit #*Laagsgewijze generalisatie #*Gemma Frisius #*Tanaka ==Met dank aan de geografen== Voor meer examenvragen: neem eens een kijkje op de examenwiki van de geografen