Mineralogie

2022

Juni

Theorie

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • De bindingsterkte tussen Ca en O van calciet is groter dan bij aragoniet.
  • Marcasiet is een polymorf van pyriet, want ze hebben dezelfde kristalstructuur.
  • Galeniet heeft kubisch dichtstebolstapeling met 1/2 van de octaëderposities gevuld.
  • Een zestallige rotatie-inversie-as is hetzelfde als een drietallige as met een inversiecentrum.
• Wat is de economische waarde van volgende mineralen, leg uit waarom wel/niet: scheeliet, kaoliniet, biotiet, arsenopyriet, apatiet
• Ruimtegroep Iba2 tekenen en bijhorende coördinaten geven;

Oefeningen

• Gegeven is de kubische eenheidscel van periklaas en de lengte a=4, 122 Angstrom. Bereken de dichtheid van periklaas.
• Een gesteente bevat voor 80% (Mg0,5,Fe0,5)2SiO4 en 20% (Mg0,4,Fe0,6)2Si2O6. Wat zijn de massapercentages van de verschillende oxiden die het gesteente bevat?

2021

Juni

Reeks 1

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • Tussen calciet en dolomiet komt er een beperkte vaste oplossing voor bij lage temperatuur door het grote verschil in ionstraal.
  • Een drie-tallige rotatie-inversie-as is hetzelfde als een drie-tallige rotatie-as en een spiegelvlak er loodrecht op.
  • Volgende mineralen zijn aluminiumhoudende silicaten: zirkoon, muscoviet, korund, (nog 3 andere)
  • De bindingssterkte (e.v.) van P en O van fosfaatmineralen is even groot als die van Si en O in silicaatmineralen.
• Welke van volgende mineralen zijn van belang in de economie (erts)? Geef ook de reden waarom ze wel/niet interessant zijn. Cerusiet, sylviet (en nog 5 andere)
• Leg uit de stabiliteit van spinel adhv de regels van pauling.
• Teken volgende ruimtegroep en geef de coördinaten van de equivalente posities. Ccm2(1)

Reeks 2

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • Tussen calciet en dolomiet komt er een beperkte vaste oplossing voor bij lage temperatuur door het grote verschil in ionstraal
  • Een viertallige rotatie-inversie-as is hetzelfde als een viertallige rotatie-as en een spiegelvlak er loodrecht op.
  • Volgende mineralen zijn ijzerhoudende oxiden: rutiel, limoniet, hematiet,..
  • De bindingssterkte van S en O in sulfaatmineralen is even groot als die van Si en O in silicaatmineralen.
• Welke van volgende mineralen zijn van belang in de economie (erts)? Geef ook de reden waarom ze wel/niet interessant zijn
• Bepaal de stabiliteit van korund met behulp van de regels van Pauling. (afbeelding van structuur gegeven)
• Teken volgende ruimtegroep en geef de coördinaten van de equivalente posities. Amm2 (een A-rooster is niet gezien in de les, maar werd wel uitgelegd bij het examen)

2020

Juni

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • Bij alkali veldspaten komt er maar een beperkte vaste oplossing voor bij lage T, dit is te wijten aan het grote verschil in ionstraal van Na en K.
  • Een zes-tallige rotatie-inversie-as is hetzelfde als een drie-tallige rotatie-as en een spiegelvlak hier loodrecht op
  • Volgende mineralen zijn aluminiumhoudende silicaten: sillimaniet, zirkoon, muscoviet, korund en orthoklaas
  • De bindingssterkte (e.v.) van S en O van sulfaatmineralen is groter dan die van Si en O in silicaatmineralenon, muscoviet, korund en orthoklaas.
• Welke van volgende mineralen zijn van belang in de economie (erts)? Geef ook de reden waarom ze wel/niet interessant zijn. arsenopyriet, apatiet, borniet, chromiet, sylviet.
• Gegeven: Goldmaniet (formule...) en de stralen van O, Ca, V3+ en W4+
  • Bereken het CG van Ca, V en W
  • Hoeveel atomen Ca, V en W zijn aan O gebonden?
  • Welke is de sterkste binding en welke de zwakste binnen golfmaniet?
• Teken de ruimtegroep Ccc2 in a,b-projectie

2019

Juni

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • Sfalerietstructuur heeft Kubische Dichtste Bolstapeling van de zwavelatomen waarbij de zinkatomen alleen de tetraëderposities innemen.
  • Een drie-tallige rotatie-inversie-as is hetzelfde als een drie-tallige rotatie-as en een inversiecentrum
  • Volgende mineralen zijn ijzerhoudende silicaten: hematiet, calciet, kwarts, olivijn, haliet en biotiet.
  • De bindingssterkte (e.v.) van B en O van boraatmineralen is groter dan die van Si en O in silicaatmineralen
• Welke van volgende mineralen zijn van belang in de economie (erts)? Geef ook de reden waarom ze wel/niet interessant zijn. Malachiet, calciet, chrysotiel, columbiet, sylviet
• Gegeven: Leuvingiet Fe23+SiO4F2 en de stralen van O, Fe3+ en Si.
  • Bereken het CG van Fe en Si
  • Hoeveel atomen Fe en Si zijn aan O gebonden?
  • CG van F
  • Welke zijn de sterkste bindingen binnen leuvingiet?
• Teken ruimtegroep Cmmm in a,b-projectie

2018

Juni

Reeks 1

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • Apatiet is een INDUSTRIEEL mineraal en is er gevaar dat het verdwijnt.
  • Als een continentale zee/meer plots wordt afgesloten en uitdroogt zullen er geen boraatmineralen voor economisch belang gevormd worden op het einde.
  • Malachiet en smithsoniet zijn mineralen die men terugvindt in de geoxideerde aanbrengingszone van een sulfaat-mineralisatie.
  • De bindingssterkte tussen C en O is groter dan tussen S en O.
• Afbeelding van kristalstructuur: Hij geeft 3 mogelijke stapelingen, en je moet de juiste kiezen: bv Kubische bolstapeling van S-atomen met de lood-atomen op de octaëderpositie.
• Als laatste moet je nog een bepaalde ruimtegroep tekenen

Reeks 2

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • Fluoriet heeft kubisch dichtste bolstapeling van fluor met calcium in alle tetraëderposities
  • Volgende minaralen zijn typische voorbeelden van ijzerhoudende silicaten: kwarts, olivijn, calciet, biotiet, hematiet
  • Chalcopyriet en chalcosiet worden gevormd in de secundaire aanrijkingszone van sulfidemineralisaties
  • De binding tussen C en O in carbonaatmineralen is sterken dan de binding tussen B en O in boraatmineralen.
• Zijn volgende mineralen economisch interessant? Rutiel, monaziet, crocoiet, arsenopyriet, olivijn
• Tekening gegeven van eenheidscel bladsilicaten. Bepaal aantal atomen en lading in eenheidscel voor 1)silicaten en 2)boraten
• Teken Pbam en geef de coördinaten van de punten.

2017

Juni

Reeks 1

• Juist of fout + kort verantwoorden
  • crocoiet, hedenbergiet en crocidoliet zijn economisch geen interessante mineralen.
  • kristalstructuur van uraniniet kan beschreven worden als een KDB van zuurstofatomen met uraniumionen in de tetraëderposities.
  • bij snel uitdampen van oceaanwater in een bekken worden geen boraatmineralen van economische betekenis gevormd
• en dan nog een vraag met symmetrie en Z en e.v. en coordinatie en coordinatie getal. tekening was structuur van één of ander mineraal, bestaande uit octaheders en tetraheders enzo.

Reeks 2

• Juist of fout
  • In UO2 liggen de O-atomen in een KDB. De U-atomen liggen in de tetraheder posities, evenals de F-atomen in CaF2
  • Bij snel uitdampen van oceaanwater in een bekken worden geen boraatmineralen van economische betekenis gevormd.
• Zijn dit economisch interessante mineralen? Wavelliet, Calciet en Crocoiet
• Een tekening van een mineraal in het a,b-vlak. Duid alle symmetrie-elementen aan. Bepaal de coördinatie en het coördinatiegetal, de elektronenvalentie en het getal Z.
• Naam mineraal gegeven, formule geven. Formule gegeven, naam geven. Naam gegeven, groep geven.

2016

Juni

• Juist of fout vragen
  • ... is een of ander carbonaat een supergeen erts?
• Gebruik de regels van Pauling om de stabiliteit van MgAl2O4 te verklaren